เขตการปกครอง

จังหวัดกระบี่นั้น โดยรวมแล้วมีเนื้อที่ประมาณ 4,708 ตารางกิโลเมตร ซึ่งถือว่าเป็นจังหวัดที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่ 46 ของประเทศไทย

จังหวัดกระบี่มีพื้นที่ส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นภูเขา ที่ดอน ที่ราบ และหมู่เกาะน้อยใหญ่รวมแล้วกว่า 130 เกาะ อีกทั้งยังมีริมปากอ่าวและรอบหมู่เกาะหลายเกาะ ที่เป็นพื้นที่ป่าชายเลนอันอุดมสมบูรณ์

กระบี่มีภูเขาพนมเบญจาเป็นภูเขาสูงที่สุด โดยมีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 1,397 เมตร และเป็นต้นกำเนิดของคลองปกาสัย คลองกระบี่ใหญ่ และคลองกระบี่น้อยในปัจจุบัน

สายน้ำสำคัญของจังหวัดกระบี่ อิงจากหลักฐานทางโบราณคดีที่ขุดค้นพบในเขตจังหวัด โดยหลักฐานอายุเก่าแก่ที่สุดคือถ้ำหมอเขียว ที่มีอายุถึง 27,000-37,000 ปี ทำให้สันนิษฐานได้ว่า ที่นี่เคยเป็นแหล่งชุมชนโบราณก่อนประวัติศาสตร์

[adskssn][/adskssn]

มีการขุดค้นพบเครื่องมือยุคหินจำนวนมาก โดยเฉพาะในเขตอำเภอคลองท่อม อีกทั้งยังพบภาพเขียนสีโบราณบนผนังถ้ำหลายแห่ง เช่น ถ้ำผีหัวโต เป็นต้นนอกเหนือจากการเป็นชุมชนเก่าแก่

ในสมัยก่อนจังหวัดกระบี่น่าจะเป็นศูนย์กลางการเดินทางข้ามคาบสมุทรมลายูจากฝั่งตะวันตกไปยังฝั่งตะวันออก และเป็นศูนย์กลางทางการค้าอีกด้วย โดยพบหลักฐานสำคัญคือลูกปัดโบราณจำนวนมากในเขตอำเภอคลองท่อมจนกระทั่งเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์ นักโบราณคดีสันนิษฐานว่า กระบี่คือเมืองบันไทยสมอ ซึ่งเป็น 1 ใน 12 เมืองนักษัตร ขึ้นอยู่กับอาณาจักรตามพรลิงค์ (นครศรีธรรมราช) โดยมีรูปลิงเป็นตราประจำเมือง และเป็นชุมชนซึ่งมีผู้คนอาศัยอยู่เรื่อยมาจนกระทั่งถึงสมัยรัตนโกสินทร์ในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ เมื่อเมืองถลาง (หรือภูเก็ต) ถูกพม่าเผาทำลาย

กระบี่จึงได้รับการพัฒนาให้เป็นเมืองท่าทดแทน ในยุคนี้มีการคล้องช้างป่าที่บ้านปกาไสยกันอย่างเป็นล่ำเป็นสัน ช่วงนี้เองที่มีผู้คนอพยพมาตั้งหลักแหล่งมากขึ้นจนกลายเป็นชุมชนใหญ่ และเจริญขึ้นเป็นแขวงเมือง ชื่อแขวงเมืองปกาไสย

โดยต่อมาได้ย้ายเมืองมาอยู่ริมทะเล บริเวณปากแม่น้ำกระบี่ เพราะที่ตั้งเมืองเดิมอยู่ลึกเข้าไปในแผ่นดินนั้นไม่สะดวกต่อการค้าขายทางเรือกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2415 ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะแขวงเมืองปกาไสยขึ้นเป็นเมือง และพระราชทานนามว่า “เมืองกระบี่” ขึ้นอยู่กับนครศรีธรรมราช

จังหวัดกระบี่ถูกโอนไปขึ้นกับมณฑลภูเก็ตใน พ.ศ. 2439 จนถึง พ.ศ. 2444 ได้ย้ายเมืองมาอยู่ ณ ที่ตั้งของศาลากลางหลังปัจจุบัน และได้รับการยกฐานะเป็นจังหวัดใน พ.ศ. 2476 ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 8 อำเภอ 53 ตำบล และ 374 หมู่บ้าน

- อำเภอเมืองกระบี่
- อำเภออ่าวลึก
- อำเภอปลายพระยา
- อำเภอเขาพนม
- อำเภอคลองท่อม
- อำเภอลำทับ
- อำเภอเกาะลันตา
- อำเภอเหนือคลอง