กระบี่วันนี้ รายงานข่าวล่าสุดประจำชั่วโมง

รายงานข่าวประจำวันที่ 18 พฤษภาคม 2024 : 5:13 AM by VWANDER Services

ครีเอเตอร์อนาคตใหม่ ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ

เมื่อโลกเกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ หลังวิกฤตโควิด-19 ผู้คนปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต หันมาใช้แพลตฟอร์มต่างๆ ผ่านโซเชียลมีเดียมากขึ้น ทั้งมีไว้เพื่อติดต่อสื่อสาร เผยแพร่ข้อมูลส่วนตัว รวมถึงสร้างรายได้ 

ปัจจุบันสื่อโซเชียลมีเดียมีหลายแพลตฟอร์มที่พัฒนาฟีเจอร์ใหม่ๆ เพื่อเป็นทางเลือกให้กับผู้ใช้บริการตรงกับความต้องการมากขึ้น รวมถึงมีคนจำนวนไม่น้อยหารายได้จากการผันตัวมาเป็นครีเอเตอร์ อาชีพนี้สร้างมูลค่าต่อระบบเศรษฐกิจอย่างคาดไม่ถึง!

เรื่องนี้ “เดวิด เครค” นักวิชาการด้านโซเชียลมีเดียชั้นนำจากสหรัฐอเมริกา ปัจจุบันเป็น รองศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัย University of Southern California, the Annenberg (USC) คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน สอนระดับปริญญาโท หลักสูตรเกี่ยวกับอุตสาหกรรมสื่อ มากว่า 15 ปี กล่าวในงานสัมมนา Global Creator Culture Summit จัดโดย บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) หรือเอไอเอส

เดวิดฉายภาพว่า ครีเอเตอร์คือ กลุ่มผู้ทรงอิทธิพล เป็นกลไกหลักขับเคลื่อนเศรษฐกิจโลก เพราะมีศักยภาพเป็นได้ทั้งแบรนด์ด้วยตัวเอง เป็นผู้สร้างชุมชนออนไลน์ สร้างรายได้แบบ O2O (Online-to-Offline) ทั้งจากพื้นที่ตัวเอง-แพลตฟอร์ม-ช่องทางอื่น และสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่อุตสาหกรรมแวดล้อมอื่นๆ อาทิ มีพลังขับเคลื่อนการพัฒนาบริการและฟีเจอร์ต่างๆ บนโทรศัพท์มือถือ ที่มี
ความสำคัญต่อการเติบโตของอุตสาหกรรมโทรคมนาคม 

ครีเอเตอร์คือศูนย์กลางการสร้างรายได้ทางเศรษฐกิจของแพลตฟอร์มและอีโคซิสเต็มที่เกี่ยวข้องคิดเป็นมูลค่าถึงประมาณ 7 ล้านล้านดอลลาร์ทั่วโลก ตัวอย่างจาก วัฒนธรรมหว่างหง (Wanghong Culture) หรือเน็ตไอดอลผู้ทรงอิทธิพลบนโลกออนไลน์ของจีน ที่สร้างโซเชียลคอมเมิร์ซให้เติบโตอย่างก้าวกระโดด เนื่องจากที่จีนแม้แต่แรงงานเกษตรกรก็สามารถเป็นอินฟลูเอนเซอร์ชื่อดังได้ เพราะได้รับการสนับสนุนให้เป็นหว่างหงครีเอเตอร์

“10 ปีที่แล้ว เพื่อนร่วมงานและผมได้ศึกษาวิจัยว่าเหล่ายูทูบเบอร์จะสามารถเป็นตัวแทนฮอลลีวู้ดในยุคถัดไปได้หรือไม่ เพราะพวกเขาใช้แพลตฟอร์มยูทูบในการกลายเป็นผู้สร้างภาพยนตร์ โปรดิวเซอร์ นักเขียน ผู้กำกับ นักดนตรี นักกวี ฯลฯ ที่สุดแล้วก็เข้าใจได้ว่าวิธีแบบนี้มันช่างง่ายจริงๆ ตลอดเวลา 4 ปีที่ผ่านมา ได้สัมภาษณ์คนไปมากกว่า 300 ครั้ง จาก 10 ประเทศ ใน 25 เมือง เพื่อเขียนหนังสือเกี่ยวกับ Social Media Entertainment ออกมาเป็นครั้งแรก” เดวิดระบุ

คำถามคือ ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น เป็นสื่อใหม่ที่คล้ายอุตสาหกรรมภาพยนตร์หรือทีวีใช่หรือไม่? หรือเป็นสื่อใหม่ไปเลย? แล้วมันคืออะไร? 

เห็นได้ชัดว่ามีความแตกต่างในการทำธุรกิจ ระหว่างสื่อสตรีมมิ่ง เช่น อ้ายฉีอี้ (Iqiyi) เน็ตฟลิกซ์ (Netflix) ดิสนีย์ (Disney) ที่ทำธุรกิจด้วยการเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ทรัพย์สินทางปัญญาทั้งหมดบนแพลตฟอร์มของตัวเอง กับโซเชียลมีเดียแพลตฟอร์มที่มีกระบวนการทำงานที่แตกต่างกันไป อาทิ ระบบหลังบ้าน เทคโนโลยีที่ใช้ หรือการให้สิทธิครีเอเตอร์ในการสร้างสรรค์สิ่งแปลกใหม่ และยังทำเงินได้จากหลากหลายวิธีและช่องทาง

อย่างไรก็ตาม ยังมีการถกเถียงเกี่ยวกับคำนิยามของผู้ประกอบการเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นอินฟลูเอนเซอร์ ยูทูบเบอร์ติ๊กต็อกเกอร์ และอื่นๆ ซึ่งค่อนข้างเซอร์ไพรส์มากที่ประเทศไทยเรียกเหล่าครีเอเตอร์ว่า KOL เป็นคำเรียกขานที่ใช้กันในจีน ภายใต้บริบทที่เรียกว่าเศรษฐกิจหว่างหง แต่อะไรคือสิ่งที่แตกต่างระหว่างครีเอเตอร์กับครีเอทีฟ หรือคนทำงานในวิถีสื่อดั้งเดิม 

จากงานวิจัยพบว่า เหล่าครีเอเตอร์ทำงานไม่เหมือนกับผู้ผลิตสื่อ หมายถึง ผู้สร้างภาพยนตร์ นักเขียน โปรดิวเซอร์ ผู้กำกับ สตรีมมิ่ง และผู้บริหารสตูดิโอ หรือใครก็ตามที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิต การจัดจำหน่าย การใช้ประโยชน์จากความบันเทิง ทรัพย์สินทางปัญญา หรือลิขสิทธิ์ ไม่ว่าจะเป็นภาพยนตร์ โทรทัศน์ หนังสือ เพลง หรือแม้แต่วิดีโอเกมก็ตาม อีกทั้งพบความแตกต่างชัดเจนระหว่างครีเอเตอร์กับคนทำงานอิสระผ่านแพลตฟอร์ม เช่น คนส่งอาหาร หรือคนขับอูเบอร์ คนเหล่านี้ใช้ประโยชน์จากแพลตฟอร์ม เพียงเพื่อติดต่อและให้บริการกับลูกค้า
ซึ่งต่างกับเหล่าครีเอเตอร์ 

ครีเอเตอร์ไม่ได้เป็นเพียงแค่แบรนด์แอมบาสเดอร์เท่านั้น หากแต่พวกเขายังสามารถเป็นแบรนด์ได้เองด้วย

ช่วง 20 ปีที่ผ่านมา จะเห็นการเติบโตแบบก้าวกระโดดของการทำงานร่วมกันระหว่างโซเชียลมีเดียแพลตฟอร์มและครีเอเตอร์ ปัจจุบันครีเอเตอร์ไม่เพียงใช้ความสามารถในการสร้างรายได้จากแพลตฟอร์มเท่านั้น แต่ยังสร้างรายได้เพิ่มเติมจากช่องทางอื่นได้เช่นกัน เพราะคอนเทนต์ไม่เหมือนกับภาพยนตร์ หรือซีรีส์ทางทีวี รายการเรียลิตี้หรือสารคดี รายการแข่งขันความสามารถพิเศษ หรือรายการข่าว แม้แต่ชื่อของคอนเทนต์ก็มีความแตกต่างกัน

ขณะที่ช่วง 10 ปีที่ผ่านมา รัฐบาลจีนมียุทธศาสตร์ในการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล รวมถึงการสร้างระบบป้องกันความมั่นคงของตนเอง เพื่อปกป้องพลเมืองจากแพลตฟอร์มนอกประเทศ นอกจากนั้นยังพัฒนาและขยายเศรษฐกิจแพลตฟอร์มของตนเอง ด้วยเทคโนโลยีที่ล้ำหน้าที่สุดในโลก คนจีนทั่วประเทศไม่เพียงแต่ได้รับการสนับสนุนให้เรียนภาษาจีนเท่านั้น แต่ยังได้การสนับสนุนให้เป็นหว่างหงครีเอเตอร์ด้วย ไม่ว่าจะเป็นใครก็เป็น
อินฟลูเอนเซอร์ชื่อดังได้ ทั้งบิวตี้ความงาม ชาวบ้าน ชาวนา แรงงานเกษตรกรในชนบท ล้วนต่างเป็นหว่างหงครีเอเตอร์

โดยไบท์แดนซ์ (ByteDance) ประสบความสำเร็จอย่างน่าทึ่ง ทำให้จีนแข่งขันกับซิลิคอนแวลลีย์ (Silicon Valley) ได้ และยังได้เห็นกระแสความแรงของติ๊กต็อก (TikTok) ไม่เพียงแต่ในอินเดียเท่านั้น แต่ยังรวมถึงสหรัฐอเมริกาและประเทศตะวันตกอื่นๆ ด้วย

ความสำเร็จนอกประเทศของแพลตฟอร์มจีน เป็นจุดเริ่มต้นของการเติบโตอย่างรวดเร็วในแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนอื่นๆ เช่น ทีมู่ (Temu) และชีอิน (Shein) ครีเอเตอร์ทั่วโลกต่างมุ่งขับเคลื่อนคอมมูนิตี้ของตนไปยังแพลตฟอร์มจีนเหล่านี้ รวมถึงแพลตฟอร์มท้องถิ่นและภูมิภาคของคุณอย่างช้อปปี้ (Shopee) และลาซาด้า(Lazada) ด้วย

“ครีเอเตอร์กลายเป็นอนาคตใหม่ในโลกของการทำงาน บริษัทต่างๆ ใช้ประโยชน์จากแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย เพื่อวัตถุประสงค์ทางธุรกิจมากมาย ทั้งสื่อสาร ขายสินค้า ให้บริการ ครีเอเตอร์เหล่านี้จึงถือเป็นพนักงานที่ทรงคุณค่ามากที่สุด เนื่องจากพวกเขามีบทบาทสำคัญต่อความสำเร็จของบริษัท โดยใช้ความเชี่ยวชาญการใช้ประโยชน์จากแพลตฟอร์มต่างๆ สร้างรายได้” เดวิดทิ้งท้าย